Wat zijn de kenmerken?
Vata: impulskracht
Vata is opgebouwd uit de elementen: ether en lucht, waarbij lucht dominant is. Vata staat voor transport en bevindt zich in het lichaam in de dikke darm.
Staat voor:
- Beweging, veranderlijk: Lucht en ruimte.
- Droog, koud, licht, veranderlijk, verfijnd, snel.
Vata uit zich bij:
- Op willekeurige momenten trek hebben in iets lekkers.
- Genieten van opwinding en verandering.
- Niet altijd op tijd naar bed gaan.
- Makkelijk maaltijden overslaan.
- Snel emotionele uitbarstingen vertonen die kort duren en ook weer snel vergeten zijn.
- Snel lopen.
- Lichaamsbouw: vaak ectomorf. Een ectomorf is van nature slank en neigt naar mager vanwege zijn smalle botten en gewrichten.
Raakt uit evenwicht bij:
- Onder spanning staan en reageren met angst.
- Lichamelijk uitputting of periode van geestelijke spanning en te hard werken.
- Plotselinge veranderingen in je leven.
- Voeding bevat veel koud, rauw of gedroogd voedsel, of veel bitter gekruid of wrang.
- Je kan een streng dieet volgen, maar slaat ook regelmatig maaltijden over.
- Regelmatig slaap je te weinig.
- Je hebt emotioneel te lijden gehad van verdriet, angst of een onverwachte schok.
- Het weer is koud, droog, of winderig.
Gedragskenmerken:
- Zorgen; angst; overactieve geest; ongeduld; verlies van concentratie; korte aandacht onvermogen om te ontspannen; rusteloosheid; slechte eetlust en impulsiviteit.
Vata weer in evenwicht brengen door:
- Regelmatige gewoonten; kalmte; aandacht voor het nu; besteed aandacht aan je voeding; ruim voldoende rust; warmte; geregelde voedselinname; massage met sesamolie; meditatie; Yoga; panchakarma; ademtherapie.
Pita: vuurkracht
Pita is opgebouwd uit de elementen: vuur en water, waarbij vuur dominant is. Pita staat voor transformatie en bevindt zich in het lichaam in het maag, dunne darm gebied.
Staat voor:
- Intens, stofwisseling: Vuur en water.
- Heet, scherp, licht, vochtig, vloeibaar, zuur ruikend.
Pitta uit zich bij:
- Gauw hongerig voelen als het eten op zich laat wachten.
- Leven volgens de klok, een hekel hebben aan tijd verspillen.
- ’s Nachts warm of dorstig wakker worden.
- Leiding nemen of dat willen.
- Heetgebakerdheid (heethoofdigheid).
- Te veeleisend, gauw opmerkingen plaatsen en kritisch zijn.
- Stevig lopen.
- Lichaamsbouw, vaak mesomorf. Een mesomorf heeft een gespierde bouw en een “normaal” postuur.
Pitta raakt uit evenwicht bij:
- Onder druk staan en reageren met onderdrukte kwaadheid, frustratie of wrok.
- Je vergt het uiterste van jezelf maak ook door anderen.
- Je leeft onder constante tijdsdruk en kunt het niet verdragen tijd te verspillen.
- Sterk gekruid voedsel, vet eten of te zout.
- Je vindt zuur voedsel lekker en lust ook graag een glaasje (alcohol).
- Je hebt onzuiver voedsel gegeten of water gedronken.
- Het weer is heet en vochtig.
- Je bent moe van de warmte, of erg verbrand.
Gedragskenmerken:
- Kwaadheid; vijandigheid; zelfkritiek; geïrriteerdheid; ongeduld; wrok; woede-uitbarstingen; twistzieke houding; tiranniek gedrag; kritiek op anderen; niet verdragen van oponthoud; niet tegen warmte kunnen.
Pitta weer in evenwicht brengen door:
- Matiging; koelte; aandacht voor ontspanning; genieten van natuurschoon; evenwicht tussen rust en activiteit; minder stimulerende middelen; Meditatie; Yoga oefeningen.
Kapha: structuurkracht
Kapha is opgebouwd uit de elementen: water en aarde, waarbij aarde dominant is. Kapha staat voor ondersteuning en bevindt zich in lichaam in de longen.
Staat voor:
- Structuur, vastigheid: Water en aarde.
- Zwaar, koud, olieachtig, zoet, stabiel, langzaam, zacht, kleverig, sloom, soepel.
Kapha uit zich bij:
- Lang en grondig overwegen voor je iets besluit.
- Langzaam wakker worden, lang in bed blijven. Vindt het zalig om uit te slapen.
- Veel koffie drinken.
- Berusten in een toestand, anderen er mee verzoenen.
- Gevoelens van anderen respecteren en oprecht met hen meevoelen.
- Emotionele troost zoeken door eten.
- Sierlijk bewegen, vochtige ogen; soepele tred.
- Lichaamsbouw, vaak endomorf. De endomorf is van nature voller gebouwd en heeft meer vetmassa.
Kapha raakt uit evenwicht bij:
- Onder veel spanning en stress reageer je door je terug te trekken.
- Je raakt gedeprimeerd als je te veel bent aangekomen.
- Je voeding bevat veel suiker, zout, vet of gebakken voedsel.
- Je voelt je gauw onzeker en ongewenst in gezelschap.
- Neiging tot bezitten, binnenhouden, opsparen.
- Je gedraagt je afhankelijk of overbeschermend.
- Je hebt meer dan een paar dagen achter elkaar lang geslapen.
- Het weer is koud of vochtig of het sneeuwt.
Gedragskenmerken:
- Sufheid, matheid, verdoving; depressie; overmatige gehechtheid; uitstellen; hebzucht; lang slapen; blijven steken; langzame bewegingen; traagheid.
Kapha in evenwicht brengen door:
- Stimulering; regelmatige lichaamsbeweging; gewichtscontrole; afwisseling; warmte en droogte; minder zoetigheid.